جاده کرمان به دیهوک؛ گذرگاه خطر و وعده‌های محقق نشده

EDHA:

جاده کرمان به دیهوک، یکی از شاهراه های اصلی کشور، با وجود عبور از دل کویر سوزان و اتصال آن به حرم مشهد در جنوب شرق ایران، با مشکلات عمیق و نگران کننده ای مواجه است این مسیر ۴۴۰ کیلومتری، جدا از نقش مهم ترانزیتی، مسیر اصلی تردد زائران مناطق جنوب شرق کشور به مشهد مقدس است. اما نبود زیرساخت های استاندارد، امکانات نامناسب و شرایط خطرناک این جاده را به جاده ای بزرگ در برابر حوادث رانندگی تبدیل کرده است.

چالش های جاده ای در بیابان

این مسیر از مناطقی می گذرد که دمای هوا در تابستان به 50 درجه سانتی گراد می رسد. گرمای شدید علاوه بر اثرات مستقیم بر رانندگان و وسایل نقلیه، آسیب جدی به تخریب آسفالت و کیفیت جاده نیز وارد می کند. متاسفانه وضعیت جاده ها به گونه ای است که رانندگان با مشکلات زیادی مواجه هستند.

در بسیاری از نقاط مسیر به دلیل استفاده از مصالح بی کیفیت و اثرات هوازدگی، سطح آسفالت به شدت آسیب دیده است. وجود چاله ها و ترک های عمیق باعث کندی حرکت وسایل نقلیه و افزایش خطر تصادف می شود.

عرض جاده کم و یک بانده است

این جاده دو طرفه و باریک امکان عبور و مرور ایمن را برای خودروهای سبک و سنگین نمی دهد. عبور همزمان کامیون ها و خودروهای شخصی به ویژه در شب یا در شرایط بارانی خطرات جدی را به همراه دارد.

در طول مسیر، آب انبارهای تاریخی که زمانی منبع تامین آب و محل استراحت مسافران بوده، اکنون متروکه شده است. تنها اقامتگاه در منطقه «دگ رستم» فرسوده و غیرفعال است و امکانات کافی برای اسکان مسافران ندارد.

بارش شدید باران، نبود روشنایی شبانه و علائم هشدار دهنده کافی این جاده را برای رانندگان خطرناک کرده است. به گفته کارشناسان بسیاری از قسمت های این مسیر به «نقاط تصادف» معروف است که سالانه صدها قربانی می گیرد.

تلفات جاده ای هزینه سنگین بی تفاوتی مسئولان است

تصادفات رانندگی در این جاده یکی از مهم ترین چالش های انسانی و اجتماعی محسوب می شود. بر اساس آمارهای غیر رسمی سالانه صدها تصادف فوتی در این جاده رخ می دهد که بخش زیادی از آن به دلیل زیرساخت های بد و خطرات جاده ها است. همچنین نبود مراکز درمانی و امدادی در طول مسیر جان مجروحان را به خطر می اندازد.

این مسیر تنها مسیر اصلی مردم جنوب شرق ایران برای رسیدن به شهر زیارتی مشهد است. همه ساله هزاران زائر از استان های کرمان، سیستان و بلوچستان و یزد از این مسیر به حرم امام رضا (ع) مشرف می شوند. این در حالی است که مشکلات زیرساختی و جاده های ناایمن نه تنها ایمنی سفر را کاهش می دهد، بلکه تجربه زیارتی مسافران را نیز خدشه دار می کند.

در سال های اخیر مقامات منطقه ای و کشوری بارها قول بهبود وضعیت این جاده را داده اند. از طرح مرمت آسفالت گرفته تا ساخت مجتمع رفاهی و جاده دو خطه همه تعهدات معطل مانده است. بهسازی موقت بخشی از جاده، اقدامات جزئی انجام شده است اما این اقدامات هیچگاه پاسخگوی نیازهای اولیه و مشکلات جدی این جاده نبوده است.

راه حل ها و پیشنهادات برای بهبود

برای رفع مشکلات جاده کرمان – دهوک و کاهش تصادفات رانندگی، اقدامات عاجل و اساسی لازم است. استفاده از آسفالت در برابر دماهای بالا و ترمیم اولیه سطح جاده می تواند اولین گام موثر برای کاهش خطرات باشد.

تعریض جاده ها و ایجاد خطوط مجزا برای تردد وسایل نقلیه می تواند تاثیر بسزایی در کاهش تصادفات رانندگی داشته باشد. احیای منابع تاریخی و ایجاد مجتمع‌های خدماتی مدرن، شرایط سفر را برای مسافران امن‌تر و راحت‌تر می‌کند.

نصب تابلوهای استاندارد و تامین روشنایی در طول مسیر به ویژه در خطر تصادف از دیگر اقدامات ضروری است. در مناطق پرخطر، تیم های امداد و نجات و گشت های پلیس راه می توانند نقش مهمی در کاهش زمان واکنش به حوادث و افزایش ایمنی داشته باشند.

علی نصیری راننده خودروی ترانزیت می گوید: پانزده سال است که با خودروهای سنگین از این جاده عبور می کنم. همیشه فکر می کنم دارم با زندگی ام بازی می کنم. این جاده اصلا برای بارهای سنگین مناسب نیست. عرض جاده بسیار کم است و در برخی مقاطع جایی برای سبقت یا توقف اضطراری وجود ندارد.

وی می افزاید: هر بار که از این جاده رد می شوم مراقب ترک ها و کثیفی های آسفالت هستم. بارها لاستیک ماشینم پنچر شده یا تعادلم را از دست داده ام. متأسفانه وقتی هوا واقعاً گرم می شود، گرمای شدید به ماشین فشار وارد می کند و حتی گاهی اوقات ساعت ها در وسط جاده می ایستم.

این راننده می گوید: در این منطقه دمای هوای بعدازظهر حتی در پاییز و زمستان نیز قابل توجه است. از طرفی امکانات مناسب در دسترس نیست. این مکان قدیمی در قفل رستم هیچ کمکی نمی کند. نه آب سردی پیدا می شود، نه سایه خوبی. باید امکاناتی برای آنها فراهم شود که رانندگان بتوانند ساعت ها بدون رانندگی رانندگی کنند. وعده های مسئولان فقط حرف است و تغییری نمی بینیم.

زهرا رضایی که یکی دیگر از مسافران این مسیر است می گوید: هر سال برای زیارت به مشهد می رویم و همیشه از این مسیر عبور می کنیم. این آهنگ واقعا ترسناکه یک تابستان ماشین ما وسط بیابان خراب شد. تلفن کار نمی کرد و جایی برای کمک پیدا نکردیم. فقط دعا می کردیم که یکی بگذرد. این جاده پر از مکان های خطرناک است. از جاده های سریع گرفته تا کمبود روشنایی در شب. حتی زمانی که خودرو سالم است، باز هم نگرانی از تصادف وجود دارد. هر ساله اخبار زیادی در مورد مرگ و میر در این جاده می شنویم. بسیاری در این راه جان خود را از دست داده اند. چرا مسئولان برای این جاده که جاده اصلی مردم جنوب شرق به مشهد است کاری انجام نمی دهند؟ مردم به حج می روند اما با ترس و وحشت راه می روند. اگر جاده ای امن بسازند، هم سفر آسان تر می شود و هم جان مردم نجات می یابد.

یکی دیگر از رانندگان این جاده به خبرنگار EDHA گفت: چند سالی است که برای سفرهای شخصی و همچنین کاری از این جاده استفاده می کنم. متاسفانه این جاده نماد بی توجهی به نیاز مردم است. کیفیت آسفالت بسیار خطرناک است. یک بار که با خانواده ام در سفر بودیم، ماشین به گودالی عمیق برخورد کرد و من کنترل ماشین را از دست دادم. خوشبختانه به کسی آسیبی نرسید، اما این تجربه وحشتناک بود.

وی می افزاید: مشکل دیگر کمبود امکانات در راه است. بچه ها تشنه و خسته بودند و ما جایی برای توقف پیدا نمی کردیم. در این گرمای کویر جای مناسبی برای اقامت نیست. انبارهای قدیمی که زمانی مورد استفاده مسافران قرار می گرفت، اکنون در حال فروپاشی است. بارها مسئولان قول آسفالت این جاده را داده اند اما سال هاست که شاهد هیچ تغییری نیستیم. وی ادامه می دهد: فکر می کنم احداث جاده دو خطه و ساخت امکانات تفریحی مدرن اولین قدم هایی است که باید برداشته شود. این جاده برای مردم جنوب شرق ایران حیاتی است و باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

جاده کرمان – دهوک به دلیل نقش مهمی که در ارتباط شهر مشهد با جنوب شرق ایران و همچنین اهمیت ترانزیت دارد نیازمند توجه ویژه مسئولان است. با رفع مشکلات این جاده نه تنها جان هزاران نفر از خطر نجات می یابد، بلکه رضایت زائران افزایش می یابد، هزینه های اقتصادی ناشی از حوادث رانندگی کاهش می یابد و وضعیت ترانزیتی کشور بهبود می یابد.

اکنون زمان تحقق وعده های مسئولان و تبدیل این جاده از جاده خطرناک به محوری امن و استاندارد است.