تهدید در قانون مجازات

تهدید در قانون مجازات اسلامی ایران، عملی است که به منظور ایجاد ترس در دیگری برای تحقق یک هدف غیرقانونی یا وارد آوردن صدمه به او، انجام می شود. این جرم، با هدف حفظ امنیت روانی و جانی افراد، در مواد 668 و 669 قانون مجازات اسلامی جرم انگاری شده و مجازات های مشخصی دارد.

تهدید به عنوان یکی از جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی، جایگاه ویژه ای در نظام حقوقی ایران دارد. این عمل نه تنها آرامش روانی قربانی را سلب می کند، بلکه می تواند مقدمه ای برای ارتکاب جرایم جدی تر نیز باشد. آگاهی از ابعاد حقوقی جرم تهدید، از جمله تعریف دقیق، مواد قانونی مربوطه، انواع گوناگون آن، مجازات های مقرر، راه های اثبات و نحوه پیگیری قانونی، برای هر شهروندی حیاتی است. این شناخت به افراد کمک می کند تا در صورت مواجهه با چنین موقعیتی، بتوانند از حقوق خود دفاع کرده و اقدامات قانونی لازم را به درستی انجام دهند. از این رو، بررسی دقیق و جامع این موضوع، برای حفظ نظم و امنیت جامعه ضروری به نظر می رسد.

درک مفهوم جرم تهدید در نظام حقوقی ایران

جرم تهدید، در قانون مجازات اسلامی ایران، به معنای ترساندن دیگری به انجام عملی که غیرقانونی یا نامشروع است، تلقی می شود. این ترساندن می تواند برای وادار کردن شخص به انجام یا ترک یک عمل خاص صورت گیرد یا صرفاً به قصد ایجاد رعب و وحشت باشد. هدف اصلی قانون گذار از جرم انگاری تهدید، حفظ امنیت روانی و جانی افراد جامعه و جلوگیری از سوءاستفاده از قدرت یا نفوذ برای اجبار دیگران است. تهدید، خطری جدی برای آسایش و آرامش شهروندان به شمار می رود و به همین دلیل، با مجازات همراه است.

جرم تهدید چیست؟

تعریف حقوقی جرم تهدید در برگیرنده هرگونه فعل یا قول است که به واسطه آن، مرتکب به قصد ایجاد ترس و اضطراب در دیگری، او را از یک خطر یا ضرر آینده (اعم از جانی، مالی، شرفی یا افشای سر) بیم می دهد. برای تحقق این جرم، لازم است که تهدیدکننده توانایی عملی کردن تهدید خود را داشته باشد یا حداقل قربانی چنین تصوری از او داشته باشد.

عناصر تشکیل دهنده جرم تهدید شامل موارد زیر است:

• عنصر مادی: این عنصر شامل فعل یا گفتار تهدیدآمیز است. فرقی نمی کند که تهدید به صورت شفاهی، کتبی (پیامک، نامه)، با اشاره یا از طریق فضای مجازی باشد. مهم این است که محتوای تهدید، دلالت بر انجام یک عمل نامشروع در آینده کند.
• عنصر معنوی: وجود قصد و نیت مجرمانه در تهدیدکننده ضروری است. یعنی مرتکب باید با اراده و آگاهی کامل، قصد ترساندن و ارعاب طرف مقابل را داشته باشد. این قصد ترساندن، برای وقوع جرم کافی است و نیازی نیست که تهدیدکننده واقعاً قصد اجرای عمل تهدیدآمیز را داشته باشد.
• عنصر قانونی: این عنصر به مواد قانونی مشخصی اشاره دارد که عمل تهدید را جرم دانسته و برای آن مجازات تعیین کرده اند. در قانون مجازات اسلامی ایران، مواد 668 و 669 به این جرم اختصاص دارند.

شرایط لازم برای تحقق تهدید از نظر قانون عبارتند از: ممکن الوقوع بودن تهدید (به نحوی که قربانی آن را جدی تلقی کند) و غیرقانونی یا نامشروع بودن مورد تهدید. به عنوان مثال، اگر فردی دیگری را تهدید کند که در صورت عدم پرداخت بدهی، از او شکایت خواهد کرد، این تهدید مجرمانه نیست زیرا شکایت قانونی است. اما تهدید به ضرب و شتم یا افشای راز، مصداق جرم تهدید است.

تفاوت جرم مطلق و جرم مقید در جرم تهدید

در نظام حقوقی، جرایم به دو دسته کلی مطلق و مقید تقسیم می شوند که در مورد جرم تهدید نیز این تمایز وجود دارد و در مواد 668 و 669 قانون مجازات اسلامی نمود پیدا می کند.

جرم مطلق: جرمی است که برای تحقق آن، صرف انجام فعل مجرمانه کافی است و نیازی به حصول نتیجه خاصی نیست. ماده 669 قانون مجازات اسلامی نمونه بارزی از جرم مطلق در زمینه تهدید است. در این ماده، همین که تهدید به قتل، ضررهای نفسی، شرفی، مالی یا افشای سر انجام شود، جرم محقق شده است، حتی اگر تهدیدکننده قصدی برای عملی کردن آن نداشته باشد یا تهدیدش عملی نشود. هدف قانون گذار، حمایت از آرامش و امنیت روانی افراد و جلوگیری از ایجاد ترس و وحشت است، بدون اینکه نتیجه ای خاص از تهدید حاصل شده باشد.

جرم مقید: در مقابل، جرم مقید جرمی است که تحقق آن، علاوه بر انجام فعل مجرمانه، مستلزم حصول نتیجه خاصی نیز هست. ماده 668 قانون مجازات اسلامی مصداق جرم مقید تهدید است. این ماده در صورتی محقق می شود که فرد، دیگری را با جبر و تهدید، وادار به دادن نوشته، سند، امضاء یا مهر کند و یا سندی را که متعلق به اوست، از وی بگیرد. به عبارت دیگر، صرف تهدید کافی نیست و باید نتیجه ای مانند اخذ سند یا مال نیز حاصل شده باشد تا جرم به طور کامل محقق شود. در این نوع جرم، قانون گذار علاوه بر حمایت از امنیت روانی، از حقوق مالی و مالکیت افراد نیز محافظت می کند.

درک این تفاوت برای پیگیری حقوقی و تعیین مجازات بسیار اهمیت دارد. در جرم مطلق، صرف بیان تهدید، پرونده را به جریان می اندازد؛ اما در جرم مقید، اثبات حصول نتیجه ناشی از تهدید، برای محکومیت متهم الزامی است.

بررسی مواد قانونی اصلی (ماده 668 و 669 قانون مجازات اسلامی)

دو ماده اصلی که به جرم تهدید در قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) می پردازند، مواد 668 و 669 هستند. این دو ماده، با وجود شباهت هایی در ماهیت جرم، تفاوت های اساسی در شرایط تحقق و نوع مجازات دارند که درک آن ها برای تشخیص صحیح نوع جرم و پیگیری قانونی آن ضروری است.

ماده 669 قانون مجازات اسلامی: تهدید به قتل، ضررهای نفسی، شرفی، مالی یا افشای سر

ماده ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) بیان می دارد:

«هرگاه کسی دیگری را به هر نحو تهدید به قتل یا ضررهای نفسی یا شرفی یا مالی و یا به افشای سری نسبت به خود یا بستگان او نماید، اعم از این که به این واسطه تقاضای انجام امر یا ترک فعلی را نموده یا ننموده باشد، به مجازات شلاق تا (۷۴) ضربه یا زندان از یک ماه تا یک سال محکوم خواهد شد.»

این ماده، دامنه وسیعی از تهدیدات را پوشش می دهد. تشریح جزء به جزء موارد تهدید در این ماده به شرح زیر است:

• تهدید به قتل: شامل هرگونه تهدید صریح یا ضمنی به سلب حیات شخص یا بستگان او.
• ضررهای نفسی (جانی و روانی): هر نوع آسیب جسمی یا روانی که سلامت فرد را به خطر اندازد، مانند تهدید به نقص عضو، ضرب و جرح شدید، یا ایجاد بیماری.
• ضررهای شرفی (آبروریزی، هتک حیثیت): تهدید به افشای اطلاعاتی که موجب هتک حرمت، آبروریزی یا خدشه به حیثیت اجتماعی فرد یا خانواده اش شود.
• ضررهای مالی: تهدید به تخریب اموال، سرقت، یا وارد آوردن هرگونه خسارت مالی به فرد یا بستگان او.
• افشای سر (اسرار شخصی یا خانوادگی): تهدید به برملا کردن رازهای خصوصی، اطلاعات محرمانه یا تصاویری که جنبه شخصی دارند.

نکته مهم در این ماده عبارت «اعم از این که به این واسطه تقاضای انجام امر یا ترک فعلی را نموده یا ننموده باشد» است. این عبارت نشان می دهد که جرم تهدید در ماده 669 یک جرم مطلق است؛ یعنی صرف بیان تهدید و ترساندن طرف مقابل، بدون نیاز به حصول نتیجه خاص یا تقاضای مشخص، برای تحقق جرم کافی است. حتی اگر تهدیدکننده هیچ درخواستی از قربانی نداشته باشد، نفس تهدید مجرمانه است.

مجازات های ماده 669

بر اساس ماده 669 قانون مجازات اسلامی، مجازات این جرم یکی از دو مورد زیر است:

1. شلاق تعزیری تا 74 ضربه.
2. حبس از یک ماه تا یک سال. (این میزان حبس با لحاظ قانون کاهش مجازات حبس تعزیری تعدیل شده است.)

اختیاری بودن انتخاب یکی از دو مجازات (احد مجازاتین) بر عهده قاضی است. قاضی با توجه به شرایط پرونده، شخصیت متهم و اوضاع و احوال وقوع جرم، یکی از این دو مجازات را تعیین می کند. همچنین، این جرم معمولاً قابل گذشت است؛ به این معنی که با رضایت شاکی خصوصی، تعقیب کیفری متوقف شده یا مجازات کاهش می یابد.

ماده 668 قانون مجازات اسلامی: تهدید همراه با اجبار برای اخذ سند یا مال

ماده ۶۶۸ قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) به نوع دیگری از جرم تهدید می پردازد که با اجبار و هدف خاصی همراه است:

«هر کس با جبر و قهر یا با اکراه و تهدید دیگری را ملزم به دادن نوشته یا سند یا امضا و یا مهر نماید و یا سندی و نوشته ای که متعلق به او یا سپرده به او می باشد را از وی بگیرد، به حبس از چهل و پنج روز تا یک سال و شلاق تا 74 ضربه محکوم خواهد شد.»

این ماده به وضوح نشان دهنده جرم مقید بودن این نوع تهدید است. برای تحقق این جرم، صرف تهدید کافی نیست، بلکه باید نتیجه ای خاص از آن حاصل شود. تشریح جزئیات آن عبارت است از:

• «جبر و قهر یا اکراه و تهدید دیگری را ملزم به دادن نوشته یا سند یا امضاء و یا مهر نماید»: یعنی شخص با استفاده از زور، تهدید یا اجبار، فرد دیگری را وادار کند که سند یا نوشته ای را (مانند چک، سفته، وکالت نامه) به او بدهد یا آن را امضاء و مهر کند.
• «و یا سندی و نوشته ای که متعلق به او یا سپرده به او می باشد را از وی بگیرد»: در این حالت، تهدیدکننده با همین روش ها، سندی را که متعلق به قربانی است یا نزد او به امانت بوده، از وی تصاحب می کند.

مهم ترین جنبه این ماده، اجبار و وصول نتیجه مشخص است. یعنی تهدید باید منجر به اخذ سند یا نوشته از قربانی شده باشد. اگر تهدید انجام شود اما به هر دلیلی سند یا مال به دست نیاید، این ماده قابل اعمال نخواهد بود.

مجازات های ماده 668

مجازات های مقرر در ماده 668 قانون مجازات اسلامی عبارتند از:

1. حبس از 45 روز تا یک سال. (با لحاظ قانون کاهش مجازات حبس تعزیری)
2. شلاق تا 74 ضربه.

توضیح در مورد الزامی بودن اعمال «هر دو» مجازات (جمعی بودن مجازات): برخلاف ماده 669 که قاضی در آن مختار به انتخاب یکی از دو مجازات است، در ماده 668، استفاده از حرف «و» به جای «یا» نشان می دهد که اعمال هر دو مجازات حبس و شلاق برای مرتکب الزامی است. این تفاوت، شدت و اهمیت بیشتر جرم در ماده 668 را نشان می دهد، زیرا علاوه بر تهدید، نتیجه ای مادی نیز از آن حاصل شده است.

تفاوت های کلیدی و بارز بین ماده 668 و 669

تفاوت های اصلی این دو ماده را می توان در جدول زیر خلاصه کرد:

ویژگی	ماده 669	ماده 668
نوع جرم	مطلق (صرف تهدید کافی است)	مقید (حصول نتیجه خاص – اخذ سند/مال – لازم است)
مجازات	احد مجازاتین (حبس یا شلاق)	جمعی (حبس و شلاق)
هدف	حمایت از امنیت روانی و جانی	حمایت از حقوق مالی و مالکیت، علاوه بر امنیت روانی
مصادیق	تهدید به قتل، آبروریزی، ضرر مالی و افشای سر بدون اخذ سند	تهدید برای گرفتن سند، امضاء، مهر یا مال

آشنایی با این تفاوت ها، به شاکی کمک می کند تا در زمان طرح شکایت، مستندات لازم را برای اثبات تحقق یکی از این دو ماده فراهم آورد و مسیر قانونی صحیح را طی کند.

انواع خاص تهدید و مجازات های مربوط به آن

جرم تهدید می تواند به اشکال مختلفی صورت پذیرد که هر یک، با وجود تفاوت در شیوه اجرا، در چارچوب مواد 668 و 669 قانون مجازات اسلامی قابل پیگیری هستند. شناخت این انواع، به قربانیان کمک می کند تا تهدید را به درستی شناسایی و برای مقابله با آن اقدام کنند.

تهدید لفظی

تهدید لفظی، رایج ترین شکل تهدید است که در آن فرد مجرم با استفاده از کلمات و جملات، طرف مقابل را نسبت به وقوع یک خطر یا ضرر در آینده می ترساند. این تهدید می تواند به صورت مستقیم و رو در رو باشد یا از طریق وسایل ارتباطی مانند تلفن صورت گیرد. مجازات تهدید لفظی، بر اساس ماده 669 قانون مجازات اسلامی تعیین می شود و شامل شلاق تعزیری تا 74 ضربه یا حبس از یک ماه تا یک سال (با توجه به قانون کاهش مجازات حبس تعزیری) است. مصادیق رایج آن شامل جملاتی مانند حالت را جا می آورم، باعث آبروریزی ات می شوم یا کاری می کنم که زندگیت را از دست بدهی است.

تهدید پیامکی، تلفنی و در فضای مجازی

با گسترش فناوری و استفاده روزافزون از ابزارهای ارتباطی، تهدیدات به بستر دیجیتال و شبکه های اجتماعی نیز راه یافته اند. تهدید پیامکی، تهدید تلفنی، تهدید از طریق ایمیل، اپلیکیشن های پیام رسان و سایر بسترهای فضای مجازی، همگی در قلمرو ماده 669 قانون مجازات اسلامی قرار می گیرند. این تهدیدات می توانند شامل ارسال پیام های حاوی کلمات تهدیدآمیز، ارسال تصاویر یا فیلم های شخصی به قصد اخاذی یا آبروریزی، یا انتشار اطلاعات خصوصی باشند. نحوه اثبات این نوع تهدیدات از اهمیت بالایی برخوردار است. پرینت پیامک ها، ضبط مکالمات تلفنی (با رعایت شرایط قانونی)، اسکرین شات از مکالمات در شبکه های اجتماعی و گزارش های تخصصی پلیس فتا از جمله ادله معتبر به شمار می روند. مجازات ها همانند تهدید لفظی، بر اساس ماده 669 خواهد بود.

تهدید به مرگ

تهدید به مرگ، چه به صورت صریح و چه به صورت ضمنی، از جدی ترین انواع تهدید محسوب می شود و حتی اگر عملی نشود، جرم است. این نوع تهدید به شدت امنیت روانی و جانی فرد را تحت تاثیر قرار می دهد. شرایطی که تهدید به مرگ جدی تلقی می شود، شامل توانایی نسبی تهدیدکننده برای اجرای تهدید و جدیت لحن و رفتار اوست. مجازات آن نیز بر اساس ماده 669 قانون مجازات اسلامی (شلاق تا 74 ضربه یا حبس از یک ماه تا یک سال) تعیین می گردد. در چنین مواردی، توصیه می شود که بلافاصله به مراجع قضایی یا انتظامی مراجعه و شکایت خود را ثبت کنید.

تهدید به آبروریزی و انتشار تصاویر خصوصی

حفظ حیثیت و آبروی اشخاص، از ارزش های بنیادین در جامعه است و قانون گذار نیز حمایت ویژه ای از آن به عمل آورده است. تهدید به آبروریزی، اعم از آبروریزی در محل کار، درب منزل یا فضای عمومی، و همچنین تهدید به انتشار تصاویر خصوصی (عکس ها، فیلم ها و اطلاعات شخصی) به قصد هتک حیثیت یا سوءاستفاده، از مصادیق بارز جرم تهدید در ماده 669 قانون مجازات اسلامی است. این نوع تهدید می تواند تبعات روانی و اجتماعی مخربی برای قربانی داشته باشد. مجازات تهدید به افشای سر و انتشار محتوای خصوصی، همانند سایر موارد ماده 669، شامل شلاق یا حبس است. لازم به ذکر است که این جرم با جرایمی مانند نشر اکاذیب و هتک حیثیت تفاوت دارد؛ در تهدید، صرف وعده انجام عمل نامشروع برای ترساندن کافی است، در حالی که در نشر اکاذیب و هتک حیثیت، عمل انتشار یا گفتن مطالب دروغ یا توهین آمیز واقع شده است.

تهدید مالی

تهدید مالی شامل هرگونه تهدید به وارد آوردن خسارت به اموال، تخریب دارایی ها، سرقت یا هر عملی است که منجر به ضرر مالی به شخص یا بستگان او شود. این تهدید می تواند با هدف اخاذی یا صرفاً به قصد ایذاء باشد. مانند سایر انواع تهدید که منجر به اخذ سند یا مال نشوند، مجازات آن طبق ماده 669 قانون مجازات اسلامی تعیین می شود و می تواند شامل شلاق یا حبس باشد. اگر تهدید مالی منجر به گرفتن نوشته، سند یا مال شود، در این صورت مشمول ماده 668 قانون مجازات اسلامی خواهد شد که مجازات جمعی (حبس و شلاق) را به دنبال دارد.

ادله اثبات جرم تهدید و نحوه طرح شکایت

اثبات جرم تهدید در دادگاه، یکی از مراحل حیاتی در فرآیند پیگیری قانونی است. شاکی باید بتواند ادله کافی و محکمه پسندی را به دادگاه ارائه دهد تا وقوع جرم تهدید توسط قاضی احراز شود. همچنین، آگاهی از نحوه صحیح طرح شکایت، از اتلاف وقت و سردرگمی جلوگیری می کند.

راه های اثبات جرم تهدید در دادگاه

در قانون مجازات اسلامی، ادله اثبات دعوا در امور کیفری شامل موارد زیر است که در پرونده های تهدید نیز کاربرد دارند:

• اقرار متهم: اگر فرد متهم، در نزد مقام قضایی (بازپرس یا قاضی) به ارتکاب جرم تهدید اقرار و اعتراف کند، این اقرار از قوی ترین ادله اثبات جرم محسوب می شود و قاضی می تواند بر اساس آن حکم صادر کند.
• شهادت شهود: شهادت دو شاهد مرد عادل که مستقیماً شاهد تهدید بوده اند، می تواند به اثبات جرم کمک کند. شهود باید شرایط قانونی لازم (مانند عدالت و بلوغ) را دارا باشند و شهادتشان مطابق با واقعیت باشد.
• علم قاضی: علم قاضی به معنای یقین و اطمینانی است که قاضی از طریق بررسی مستندات، قرائن و امارات موجود در پرونده حاصل می کند. این علم می تواند از مجموع شواهد و مدارک مختلف به دست آید و مبنای صدور حکم قرار گیرد.
• امارات و قرائن: اگرچه امارات و قرائن به تنهایی ممکن است دلیل قاطع نباشند، اما در کنار هم و با تأیید علم قاضی، می توانند نقش مهمی در اثبات جرم ایفا کنند. این موارد شامل:
  • پیامک ها، ایمیل ها و چت ها: پرینت پیامک های تهدیدآمیز، اسکرین شات از مکالمات در شبکه های اجتماعی و ایمیل های حاوی تهدید.
  • تماس های ضبط شده: فایل های صوتی ضبط شده از مکالمات تلفنی که حاوی تهدید هستند. (توجه شود که ضبط مکالمه باید بدون ایجاد شبهه و دستکاری باشد و ممکن است در برخی موارد با چالش های حقوقی مواجه شود.)
  • فیلم دوربین های مداربسته: فیلم هایی که صحنه تهدید یا رفتارهای مرتبط با آن را ثبت کرده اند.
  • گزارش کارشناسان پلیس فتا: در مورد تهدیدات فضای مجازی، گزارش های تخصصی پلیس فتا می تواند بسیار راهگشا باشد.
  • اقدامات دیگر: سایر شواهد عینی و قابل استناد که وقوع تهدید را نشان دهند.

لازم به ذکر است که سوگند در جرایم تعزیری پذیرفته نمی شود و قسامه نیز تنها مختص به جنایات وارد بر جسم است، بنابراین در جرم تهدید کاربردی ندارند.

گام به گام: نحوه شکایت از تهدید

پیگیری قانونی جرم تهدید مستلزم طی کردن مراحل مشخصی است:

1. جمع آوری مدارک و مستندات: قبل از هر اقدامی، تمامی شواهد موجود (پیامک، صوت ضبط شده، شهادت شهود، تصاویر، فیلم و …) را جمع آوری و به صورت منظم نگهداری کنید.
2. مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی: امروزه برای طرح دعاوی کیفری، ابتدا باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و شکواییه خود را ثبت کنید. در صورت عدم دسترسی به این دفاتر، می توان مستقیماً به دادسرای محل وقوع جرم مراجعه کرد.
3. تنظیم شکواییه: شکواییه باید شامل اطلاعات کامل شاکی (نام، نام خانوادگی، آدرس)، مشخصات مشتکی عنه (در صورت اطلاع)، شرح دقیق واقعه تهدید، زمان و مکان وقوع آن و ارائه ادله و مستندات باشد. شرح شکایت باید واضح، مختصر و مستدل باشد.
4. مراحل پیگیری شکایت: پس از ثبت شکواییه، پرونده به دادسرای مربوطه ارجاع می شود. بازپرس یا دادیار مسئول رسیدگی، تحقیقات اولیه را انجام داده، از طرفین و شهود (در صورت وجود) تحقیق می کند و در صورت احراز وقوع جرم، قرار جلب به دادرسی را صادر می کند. سپس پرونده به دادگاه کیفری دو ارسال شده و مراحل محاکمه تا صدور حکم ادامه می یابد.

نمونه شکواییه های کاربردی جرم تهدید

در ادامه به چند نمونه شکواییه کاربردی برای درک بهتر نحوه تنظیم شکایت اشاره می شود. این نمونه ها، قالب کلی یک شکواییه را نشان می دهند و باید با اطلاعات دقیق پرونده شما تکمیل شوند:

نمونه شکواییه تهدید به انتشار تصاویر خصوصی

بسمه تعالی

ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان [نام شهرستان]

با سلام،

احتراماً به استحضار آن مقام محترم می رسانم که آقای/خانم [نام و نام خانوادگی مشتکی عنه]، فرزند [نام پدر]، به آدرس [آدرس مشتکی عنه یا اظهار بی اطلاعی از آدرس]، در تاریخ [تاریخ وقوع جرم یا بازه زمانی] با [شرح مختصر چگونگی دستیابی به تصاویر، مثلاً: طرح دوستی با این جانب و جلب اعتماد، تعدادی از عکس های شخصی و خانوادگی این جانب را به دست آورد. یا در یک رابطه دوستانه و با جلب اعتماد، به تصاویر شخصی این جانب دسترسی پیدا کرد.]

پس از پایان ارتباط/رابطه، این جانب از ایشان درخواست نمودم که تصاویر شخصی این جانب را معدوم نمایند. اما ایشان از این کار خودداری کرده و بنده را مکرراً تهدید به انتشار این تصاویر در شبکه های اجتماعی و فضای مجازی نموده اند، چنانچه خواسته های غیرقانونی ایشان را [مثلاً: برخلاف میلم نپذیرم یا به رابطه با ایشان ادامه ندهم] برآورده نسازم.

این تهدیدات، موجب نگرانی شدید این جانب و خانواده ام شده و آرامش روانی ما را سلب کرده است. مستندات موجود شامل [ذکر مستندات، مثلاً: پرینت پیامک های تهدیدآمیز، اسکرین شات از مکالمات در اپلیکیشن [نام اپلیکیشن]] می باشد که به پیوست تقدیم می گردد.

با توجه به موارد فوق، از آن مقام محترم تقاضا دارم ضمن رسیدگی به موضوع تهدید علیه این جانب و صدور دستورات لازم جهت تعقیب کیفری مشتکی عنه، دستور معدوم کردن عکس های خصوصی این جانب توسط ایشان را نیز صادر فرمایند.

با تجدید احترام
نام و نام خانوادگی شاکی:
امضا:
تاریخ:

نمونه شکواییه توهین و تهدید پیامکی/تلفنی

بسمه تعالی

ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان [نام شهرستان]

با سلام،

احتراماً این جانب [نام و نام خانوادگی شاکی] فرزند [نام پدر] به آدرس [آدرس شاکی]، شکایت خود را از آقای/خانم [نام و نام خانوادگی مشتکی عنه] فرزند [نام پدر]، به آدرس [آدرس مشتکی عنه یا اظهار بی اطلاعی از آدرس] به شرح ذیل به عرض می رسانم:

مشتکی عنه از تاریخ [تاریخ یا بازه زمانی]، به صورت مکرر و از طریق ارسال پیامک و تماس های تلفنی از شماره [شماره تلفن مشتکی عنه]، اقدام به توهین، فحاشی و تهدید علیه این جانب نموده اند. ایشان با استعمال الفاظ رکیک و غیر اخلاقی، علاوه بر سلب آسایش، بنده را به [ذکر نوع تهدید، مثلاً: آبروریزی در محل کار و درب منزل یا وارد آوردن صدمه مالی] تهدید کرده اند.

پیامک های حاوی توهین و تهدید به شماره همراه بنده [شماره همراه شاکی] ارسال شده و مکالمات تهدیدآمیز نیز از همان شماره برقرار گردیده است. [در صورت وجود شاهد یا ضبط صدا، ذکر شود: شاهدانی نیز از وقوع این توهین ها و تهدیدات مطلع هستند یا فایل صوتی مکالمات تهدیدآمیز موجود است.]

لذا با توجه به موارد معنونه، از آن مقام محترم تقاضای تعقیب کیفری نام برده وفق مقررات جزایی، به ویژه مواد 608 و 669 قانون مجازات اسلامی، و در صورت لزوم انجام استعلام از شماره تلفن همراه مشتکی عنه و اپراتور مربوطه مورد استدعا می باشد.

با نهایت سپاس و تجدید احترام،
نام و نام خانوادگی شاکی:
امضا:
تاریخ:

نمونه شکواییه تهدید به قتل

بسمه تعالی

ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان [نام شهرستان]

با سلام،

احتراماً این جانب [نام و نام خانوادگی شاکی] فرزند [نام پدر] به آدرس [آدرس شاکی]، شکایت خود را از آقای/خانم [نام و نام خانوادگی مشتکی عنه] فرزند [نام پدر]، به آدرس [آدرس مشتکی عنه یا اظهار بی اطلاعی از آدرس] به شرح ذیل به عرض می رسانم:

در مورخ [تاریخ وقوع جرم]، در [مکان وقوع جرم، مثلاً: محل کار این جانب واقع در خیابان ... پلاک ...]، مشتکی عنه به دلیل [شرح علت تهدید، مثلاً: اختلافات مالی پیشین]، بنده را به صورت صریح به قتل تهدید نمودند. ایشان با بیان جملاتی مانند [ذکر جملات تهدیدآمیز، مثلاً: کاری می کنم که زنده نمانی یا تو را خواهم کشت]، موجب رعب و وحشت شدید این جانب شده اند.

از آن تاریخ به بعد نیز، [ذکر ادامه تهدیدات، مثلاً: مکرراً از طریق پیامک هایی با مضمون کشتن این جانب، موجبات آزردگی خاطر بنده و خانواده ام را فراهم کرده اند].

مستندات موجود از قرار [ذکر مستندات، مثلاً: شهادت شهود حاضر در محل، پرینت پیامک های تهدیدآمیز، فیلم دوربین های مداربسته محل کار] به پیوست تقدیم می گردد.

لذا با توجه به شرح آنچه رفت و با استناد به ادله ارائه شده، از آن مرجع محترم تقاضای رسیدگی، تعقیب کیفری مشتکی عنه وفق ماده 669 قانون مجازات اسلامی و صدور رأی شایسته مورد استدعا است.

با تجدید احترام،
نام و نام خانوادگی شاکی:
امضا:
تاریخ:

نکات تکمیلی

در کنار درک مواد قانونی و انواع تهدید، آشنایی با نکات تکمیلی و تفاوت های این جرم با جرایم مشابه، به قربانیان و متخصصان حقوقی کمک می کند تا با دید جامع تری به پرونده های جرم تهدید نگاه کنند.

تأثیر قانون کاهش مجازات حبس تعزیری بر جرم تهدید

قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مصوب سال 1399، تغییرات مهمی در حداقل و حداکثر مجازات حبس بسیاری از جرایم، از جمله جرم تهدید، ایجاد کرده است. بر اساس این قانون، مجازات های حبس تعزیری برای برخی جرایم به نصف کاهش یافته یا از حالت اجباری به اختیاری تبدیل شده اند. این تغییرات به قاضی امکان می دهد تا با انعطاف پذیری بیشتری، مجازات متناسب با جرم و شخصیت مجرم را تعیین کند. به طور خاص، در مورد ماده 669 قانون مجازات اسلامی، حداقل و حداکثر حبس از دو ماه تا دو سال به یک ماه تا یک سال کاهش یافته است. همچنین، در ماده 668، حبس از سه ماه تا دو سال به چهل و پنج روز تا یک سال تقلیل یافته است. این کاهش مجازات، با هدف حبس زدایی و کاهش جمعیت کیفری زندان ها صورت گرفته و در برخی موارد، زمینه را برای تبدیل حبس به سایر مجازات های جایگزین نیز فراهم آورده است.

تمایز جرم تهدید با جرایم مشابه (توهین، افترا، نشر اکاذیب)

جرم تهدید گاهی با جرایم مشابهی نظیر توهین، افترا و نشر اکاذیب اشتباه گرفته می شود، در حالی که هر یک تعریف حقوقی و ارکان خاص خود را دارند:

• توهین: توهین به معنای به کار بردن الفاظ یا انجام حرکاتی است که موجب کسر شأن و بی احترامی به شخص شود. ماده 608 قانون مجازات اسلامی به توهین ساده و ماده 609 به توهین مشدد (توهین به مقامات دولتی و عمومی) می پردازد. تفاوت اصلی با تهدید این است که توهین فعلی است که در لحظه انجام می شود و هدف آن تحقیر است، نه ترساندن برای یک عمل آتی.
• افترا: در افترا، شخص به دیگری جرمی را نسبت می دهد که قادر به اثبات آن نیست. این نسبت دادن باید به مراجع رسمی یا با علنی کردن آن صورت گیرد. تفاوت آن با تهدید در این است که در افترا، ادعای وقوع جرم مطرح می شود، در حالی که در تهدید، از وقوع یک عمل نامشروع در آینده بیم داده می شود.
• نشر اکاذیب: نشر اکاذیب به معنای انتشار اخبار یا اطلاعات دروغ به قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی است. در این جرم، اطلاعات غلط منتشر شده اند، در حالی که در تهدید، صرف وعده افشای اطلاعات (که ممکن است درست یا نادرست باشد) برای ترساندن مطرح می شود.

در بسیاری از پرونده ها، ممکن است چند جرم به صورت همزمان رخ داده باشند، مثلاً فردی هم توهین کند و هم تهدید. در این صورت، قاضی به هر دو جرم به صورت جداگانه رسیدگی و مجازات های مربوطه را اعمال خواهد کرد. شناخت دقیق این تفاوت ها برای انتخاب عنوان اتهامی صحیح در شکواییه و پیگیری قانونی بسیار حائز اهمیت است.

نقش و اهمیت مشاوره وکیل متخصص

پرونده های جرم تهدید، به دلیل پیچیدگی های حقوقی مربوط به اثبات، تمایز با جرایم دیگر و تفسیر مواد قانونی، می توانند چالش برانگیز باشند. حضور یک وکیل متخصص در این زمینه، مزایای بسیاری دارد:

• راهنمایی در جمع آوری مستندات: وکیل می تواند بهترین راهکارها را برای جمع آوری و ارائه ادله اثبات جرم (پیامک، ضبط صدا، شهادت شهود و …) به شاکی ارائه دهد.
• تنظیم شکواییه دقیق: یک وکیل متخصص، شکواییه ای را تنظیم می کند که از نظر حقوقی کامل و بدون نقص باشد و تمامی ارکان جرم را پوشش دهد. این امر به تسریع روند رسیدگی کمک می کند.
• پیگیری قضایی: وکیل می تواند مراحل دادرسی را پیگیری کرده، در جلسات دادگاه حاضر شود و از حقوق موکل خود به نحو احسن دفاع کند.
• مشاوره حقوقی تخصصی: وکیل می تواند در مورد تفاوت های مواد 668 و 669، اثرات قانون کاهش مجازات حبس تعزیری، و راهکارهای مناسب برای هر پرونده، مشاوره لازم را ارائه دهد.

در نهایت، کمک گرفتن از یک وکیل مجرب می تواند شانس موفقیت در پرونده را به میزان قابل توجهی افزایش دهد و از اشتباهات احتمالی در روند قانونی جلوگیری کند.

نتیجه گیری

تهدید در قانون مجازات ایران، جرمی جدی و دارای ابعاد گسترده ای است که قانون گذار با وضع مواد 668 و 669 قانون مجازات اسلامی، به طور قاطع با آن برخورد کرده است. شناخت دقیق مفهوم جرم تهدید، تفاوت های کلیدی بین جرم مطلق و مقید، و آگاهی از مجازات های مربوط به هر یک از انواع آن، از جمله تهدیدات لفظی، پیامکی، فضای مجازی، به مرگ، آبروریزی و مالی، برای هر شهروندی ضروری است.

همچنین، درک راه های اثبات جرم و مراحل گام به گام طرح شکایت، به قربانیان قدرت می دهد تا حقوق خود را پیگیری کنند. با توجه به تأثیر قانون کاهش مجازات حبس تعزیری و لزوم تمایز تهدید از جرایم مشابه مانند توهین، افترا و نشر اکاذیب، پیچیدگی های این حوزه نمایان می شود. هیچکس نباید در برابر تهدید سکوت کند؛ قانون حامی قربانیان است و با اقدام مسئولانه و در صورت نیاز، جستجوی کمک حقوقی از وکیل متخصص، می توان از خود و امنیت جامعه دفاع کرد.

در صورت مواجهه با هرگونه تهدید، برای مشاوره حقوقی تخصصی با ما تماس بگیرید. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه حقوق کیفری، از سایر مقالات سایت ما بازدید کنید.