به گزارش EDHA، جریان خودکشی در بین اعضای جامعه پزشکی، این روزها بیشتر به یک اپیدمی شبیه است و متاسفانه دست کم به فاصله هر چند ماه، خبر تلخ خودکشی یکی از اعضای کادر درمان را می شنویم. پدیده «خودکشی پزشکان» از حدود پنج سال پیش با عناوین مختلفی همچون «فوت ناگهانی» فلان پزشک جریان پیدا کرد و در سال 1398 پررنگ تر شد. از آن تاریخ تا به امروز، جامعه پزشکی دو موج مختلف خودکشی را پشت سر گذاشت که موج دوم آن در سه سالِ گذشته اتفاق افتاد و طی آن 13 رزیدنت خودکشی کردند. این تجربه دردناک، دی ماه سال 1402 نیز با خودکشی سه رزیدنت دیگر در طول یک هفته تکرار شد.
متاسفانه در آغاز سال جاری نیز زنجیره خودکشی کادر درمان، با مرگ پزشک جوانی به نام پرستو بخشی، متخصص قلب و عروق در بیمارستان دلفان از سر گرفته شد. یک ماه بعد از این اتفاق، جامعه پزشکی با دو خودکشی دیگر نیز مواجه شد؛ که اولی درگذشت خانم دکتر سمیرا آل سعیدی، دانشیار روماتولوژی و عضو مرکز تحقیقات روماتولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران، در اوایل اردیبهشت ماه بود و مورد دوم که یک هفته بعد اتفاق افتاد، خودکشی خانم دکتر زهرا ملکی، پزشک طرحی در جاسک، بود.
خودکشی در جامعه پزشکی، یک دومینوی بی انتها
طبق بررسی های انجام شده، آمار خودکشی در جامعه پزشکی 3.1 تا 5 برابر افزایش پیدا کرده است. هادی یزدانی، پزشک و دکترای حرفه ای پزشکی، خودکشی در جامعه پزشکی را به یک دومینو تشبیه می کند و معتقد است دو مورد اخیر نیز متاثر از ماجرای خودکشی پرستو بخشی هستند. او در آخرین گفت وگوی خود با EDHA، گفته بود: «هرچند در دو خودکشی اخیر می توان احساس بی پناهی، ناامیدی و یاس مطلقِ متاثر از این ماجرا را به وضوح دید، اما شواهد نشان می دهد مرگِ پرستو بخشی آغازگر یک زنجیره است و می تواند سرمنشا خودکشی های دیگر باشد. پدیده «خودکشی پزشکان» از مورد دکتر بخشی شروع نشده و ما در گذشته بارها شاهد این اتفاق تلخ بوده ایم، اما در این مورد استثنایی، مسیله نقص سیستماتیک در وزارت بهداشت و قوانین موجود در آن، مانند قانون طرح، نحوه توزیع نیروها، کمیسیون موارد خاص، دخالت نیروهای محلی در کار پزشک طرحی و … به قدری برجسته است که بیشتر موردتوجه قرار می گیرد.»
مشکلات بی شماری که پزشکان را به خودکشی سوق می دهند
ساعات کاری طاقت فرسا، شرایط تحقیرآمیز، عدم حمایت و روابط پادگانی بین اساتید و رزیدنت ها از مشکلات قابل توجه این حوزه است که به اشکال گوناگون منجر به خودکشی های زنجیره ای می شود و ماهیت این ماجرا برای جامعه پزشکی خطرناک است.
محمدرضا صبری، فوق تخصص قلب کودکان و استاد تمام دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، چندی پیش در گفت وگو با EDHA اظهار داشت: «برخی رشته های پزشکی اغلب تا 15 شب در ماه کشیک دارند، از همین رو چندین بار از سوی وزارتخانه ابلاغ شد که حداکثر تعداد کشیک رزیدنت ها در طول ماه، از 12 شب بیشتر نباشد. اما عموماً در برخی موارد از دستیاران کار بیشتری می کشند و حتی روز بعد نیز آنها را مرخص نمی کنند». که همین مورد، بار روانی مضاعفی را به فرد تحمیل می کند و با سلب آسایش و امنیت روانی، ممکن است سبب کاهش بهره وری و حتی بروز خطاهای پزشکی شود.
نازنین رحیم نژاد، متخصص چشم پزشکی، طی گفت وگو با EDHA به دیگر مشکلات اعضای جامعه پزشکی اشاره داشت: «مطابق قوانین جدید، یک دستیار پزشک یا یک متخصص طرحی، اجازه ندارد خارج از محلی که برای او مشخص شده، به فعالیت بپردازد. درواقع در این مرحله، او یک «دانشجو» تلقی می شود، اما وظایف سنگینی بر عهده دارد و حقوق آنچنانی هم به او تعلق نمی گیرد. در هیچ کجای جهان چنین قانونی پذیرفته نیست؛ که شخص نه می تواند در جای دیگری مشغول به کار شود، نه در جای فعلی «شاغل» تلقی می شود؛ با حجم سرسام آور فشار کاری و مسیولیت های فراوانی هم که دارد، صرفاً عنوان «دانشجو» را یدک می کشد.»
شرایط اجتماعی نامطلوب، یکی دیگر از اهرم های فشار بر اعضای کادر درمان است. افزون بر فشارهای مالی و نداشتن آرامش روانی تحت شرایطِ سخت کاری و شیفت های طولانی، روابط و شرایط اجتماعی هم در برخی موارد منجر به پرخاشگری و واکنش های هیجانی جبران ناپذیر می شود. همانطور که پرستو بخشی، قربانی این مورد شد؛ طبق اظهارات هادی یزدانی، «پرستو بخشی نمادی از قربانیان این ظلم و تحقیر سیستماتیک است. هرچند او با ترومای مرگ والدین در زندگی مواجه بوده، اما می شد او را از این سیاهی نجات داد و حفظ کرد، می شد کاری کرد که امید به زندگی او به صفر نرسد. با استفاده از ظرفیت ها و بسترهای قانونی موجود، مانند کمیسیون موارد خاص در دوره طرح، می شد با او مهربانانه تر برخورد کرد».
مهاجرت؛ سودای جاری و ساری در جامعه پزشکی
حجم بالای کار، مسیولیت های فراوان، عدم دریافت حقوق مکفی و نداشتن امنیت شغلی مجموعه عواملی است که ممکن است انگیزه اعضای کادر درمان را برای ادامه فعالیت سلب کند. طبیعی است که در این شرایط افراد به فکر مهاجرت باشند. طبق آمار مصوب رصدخانه مهاجرت، 74 درصد از پزشکان و پرستاران تا تابستان 1401 تمایل به مهاجرت از کشور داشته اند. همانطور که 4 هزار پزشک طی سال گذشته از ایران مهاجرت کردند. این میزان به قدری قابل توجه است که در آخرین گزارش سازمان جهانی بهداشت اشاره شده که ایران با وجود 8 هزار پزشک جراح ایرانی در امریکا، هفتمین رتبه را در خصوص پزشکانی با ملیت متفاوت از مبدا دارد.
امروزه با جمعیت عظیم پزشکانی مواجه هستیم که شغلشان را تغییر می دهند و طبابت نمی کنند. از طرف دیگر پزشکانی هستند که مهاجرت را ترجیح می دهند؛ این مهاجرتِ اجباری هم نوعی مرگ خودخواسته است.
افزایش 5 برابری نرخ خودکشی در جامعه پزشکی؛ «سالانه 13 خودکشی در جمعیت رزیدنتی کشور داریم»/ یک راه حل مهم:«کمک روانی»
15 شب کشیک در ماه؛ آموزش یا کار ارزان؟/ «درآمد یک پزشک متخصص طرحی در ایران کمتر از یک آرایشگر است»
خودکشی از رزیدنت ها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آل سعیدی خودکشی کرد؟ / «خودکشی پزشکان به مثابه یک انتحار اجتماعی است»
مرگ پرستو بخشی، آغازگر زنجیره خودکشی در جامعه پزشکی است/ بازگشت به کارِ دو استاد مقصر در ماجرای تحقیر و خودکشی پرستو بخشی
47232
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "افزایش 3 تا 5 برابری خودکشی در جامعه پزشکی؛ چه عواملی پزشکان را به خودکشی وا می دارد؟/ «مهاجرتِ پزشکان هم نوعی مرگ خودخواسته است»" هستید؟ با کلیک بر روی اجتماعی، اگر به دنبال مطالب جالب و آموزنده هستید، ممکن است در این موضوع، مطالب مفید دیگری هم وجود داشته باشد. برای کشف آن ها، به دنبال دسته بندی های مرتبط بگردید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "افزایش 3 تا 5 برابری خودکشی در جامعه پزشکی؛ چه عواملی پزشکان را به خودکشی وا می دارد؟/ «مهاجرتِ پزشکان هم نوعی مرگ خودخواسته است»"، کلیک کنید.